Çevre Kirliliğini Önlemek İçin Neler Yapılabilir

Çevre Kirliliğini Önlemek İçin Neler Yapılabilir? Yapacak çok şey var. Ama en önemlisi, “yeni bir insan” olmak… Yeni bir insan olmak, düşüncede, tavır alışta, davranışta ve yaşam biçiminde değişimi gerektiriyor. Tüketen, daha çok kazanmak isteyen değil, üreten, paylaşan ve yaşatan olmak gerekiyor. Büyük kentlerde, ormanlarda, bozkır ve dağlarda, göl ve akarsularda kontrolden çıkmış çevre kirliliğine engel olmak için, her insanın yapabileceği çok şey var. Basit gibi görünen ama işlevi büyük olan şeyler…

Öncelikle çevre hakları konusundaki yasaları iyi bilmek, en azından “sağlıklı çevrenin bir “insan hakkı” olduğunu bilmek gerekiyor. Çevrenizde tanık olduğunuz doğa kıyımlarına karşı, mahkemelere başvurun. Sağlıklı çevre ve doğal yaşam bilinci, eylemi de gerektirir. Pasif kalmayın. Hakkınızı yasaların size izin verdiği her düzlemde savunun.

Oyunuzu çevre kirliliğini önlemek konusunda kuru sıkı atan, yuvarlak politikalar dile getiren siyasi partiler yerine, bilimsel temellere dayalı somut ve sağlıklı politikalar savunan partilere verin. Siyasi partilerin seçim vaatlerini iyice inceleyin. Deniz, göl, hava, toprak, gürültü ve atık kirliliğini önlemek konusunda ne düşünüyorlar? Ormanların, meraların yağmalanması karşısında ne gibi yapıcı ve caydırıcı önlemleri var?

Çevre kirliliğini engelleme konusunda aktif ve olumlu çalışmalarını izlediğiniz sivil toplum örgütlerine destek verin, üye olun. Türkiye Erozyonla Mücadele Ağaçlandırma ve Doğal Varlıkları Koruma Vakfı (TEMA), Doğal Hayatı Koruma Derneği (DHKD), Çevre ve Kültür Değerlerini Koruma ve Tanıtma Vakfı (ÇEKÜL), Green Peace Türkiye örgütü gibi pek çok gönüllü kuruluş, sizin katılımınızla büyüyüp etkin oluyor.

Nobel ödüllü Alman yazar Hermann Hesse “Ağaçlar konuşur” diyor. “Ağaçlar kutsal varlıklardır. Onlarla konuşmasını, onları işitmesini bilen gerçeği yakalar…” Sizin de bir ağacınız olsun!.. Bahçenizde, sokağınızda, asfalt, beton ve egzoz dumanı cangılında yaşama savaşı veren bir ağaca sahip çıkın. Ona müteahhitlerin ve belediyelerin çeşitli imar çalışmaları nedeniyle zarar vermelerini engelleyin. Çünkü her insan, yılda çeşitli gereksinmeleri nedeniyle ortalama 7 ağacın ölümüne neden oluyor. Dünyada bugün 7 milyar insan yaşamakta. İki rakamı çarparsak sonuç, bir yılda 49 milyar ağacın ölümü demektir.

Bulduğunuz her fırsatta ağaç dikin. Ağaçlar, bize yalnızca ambalaj malzemesi, tuvalet kağıdı, çocuk bezi ve mobilya sağlamaz. Bunlar bizim tüketim çılgınlığımızın ürünleri… Ağaçların önemi soluduğumuz oksijeni üretmelerinden kaynaklanıyor. Yeryüzünde yeşil bitkilerden başka oksijen üreten hiçbir şey yok.

Aile ya da arkadaş, ortamında veya mahalleniz de kendi çevre grubunuzu kurun. Yaşadığınız ortamı daha da yaşanır hale getirmek ve doğal zenginliğini çoğaltmak için projeler geliştirin. Mahallenizdeki boş arazilerin imara açılması yerine, çocuk parkı veya yeşil alan olması için hukuk savaşı verin.

Enerji tasarrufu yapın. Bu hem sizin, hem ülkemizin, hem de tüm dünyanın ekonomisi ve geleceği açısından önemli. Örneğin elektrik tasarrufu: Bir iki dakikalığına çıksanız bile odanın ışığını söndürün. Bunları neden mi öneriyoruz? Çünkü 100 mumluk bir elektrik ampulü, bir yıl süreyle her gün açık kaldığında 180 kilo kömürün üreteceği enerjiye eşit elektrik tüketiyor. Sizin açık bıraktığınız gibi kentinizde açık kalan milyonlarca ampulü yakmak için santrallarda kullanılan kömürler, aynı zamanda yüzlerce ton zehirli gazı atmosfere bırakıyor. Bu gazlar, daha sonra asit yağmuru olarak ormanlarımıza, kentlerimize yağıyor. Kısacası bütün bunlar açık bırakılan bir ampulden kaynaklanıyor.

Bilinçli tüketici olun. TV, radyo, gazete ya da internette çıkan reklamların çekim gücüne kapılarak her şeyi satın almayın. İhtiyacınızı iyi tespit edin. Örneğin reklamı yapılan ve çeşitli kimyasallarla üretilmiş olan hiçbir patates cipsi ya da mısır gevreği, evde kendi kendinize pişirdiğiniz doğal patates cipsinden ya da mısır patlağından daha lezzetli değildir.

Sıvı gıdalarda pet ve naylon şişe yerine camı tercih edin. Cam, insanoğlunun 3 bin yıldır kullandığı bir malzeme. Günümüzde geri dönüşümü de çok kolay. Çeşitli cam ambalajlarınızı atmayın. Mümkünse onlara evinizde yeni bir işlev kazandırın. Olmuyorsa biriktirip uygun bir zamanda en yakınınızdaki cam atık kutusuna atın. Günümüzde her yıl 28 milyar şişenin çöpe atıldığını unutmayın. Metal ambalajlar için de aynı şey söz konusu…

Pet, naylon ve strafordan yapılma ambalajlarla muhafaza edilen gıdaları almamaya özen gösterin. Bunlar, doğada binlerce yıl çöp olarak kalmaya mahkumdur. Daha önemlisi, denizlerde, dağlarda bu çöpleri gıda sanıp yiyen yüzlerce hayvan yaşamını yitiriyor. Doğaya attığınız bir pet şişe kapağı, onu midesine indiren bir hayvanın ölüm nedeni…

Markete kendi filenizle ya da kumaş torbanızla gidin ve satıcıların aşırı naylon ambalaj kullanmasını engelleyin. Avrupa’nın büyük kentlerindeki birçok süpermarketin kapısında “Burada naylon ve kağıt ambalaj kullanılmaz.” gibi ibareler yazılı. Çünkü marketten getirip çöpe attığınız 700 kağıt torba, 15 yıllık bir ağacın kesilmesiyle üretiliyor. Büyük marketlerde ise 1 kasiyer, 1 saatte 700 kağıt torba harcıyor. Kasiyerin 8 saat çalıştığını düşünün: Toplam 5 bin 600 kağıt torba, yani 15 yıllık 8 ağaç. Büyük marketlerde genellikle 10’dan fazla kasiyer çalışıyor. Varın gerisini siz hesaplayın.

Belediye yetkililerini mektup, dilekçe, e-posta yazmak gibi çeşitli yöntemlerle geri dönüşümlü atık toplayıp değerlendirmeye yönlendirin.