Enerjiden Tasarruf Ederken Hayatınızdan İsraf Etmeyin
Yaratılışın en mükemmeli olan insan, yaşam koşullarında önemli etkiye sahip araçları sürekli geliştirme ihtiyacı duymaktadır. En iyi olanı bulma isteği önce bilimin sonra teknolojinin daha sonra ise sanayinin sürekli olarak değişme ve gelişme sürecini hızlandırmaktadır. İnsanoğlunun yaşam standartlarındaki arz-talep dengesi dolaylı olarak çevre ve doğal yaşamı olumsuz olarak etkilemektedir.
150 yıl gibi bir süre zarfında insanoğlunun hayatı neredeyse elektronik araçlara bağlı hale geldi. Yaşanan bu gelişmeler her geçen gün bizleri biraz daha enerjiye muhtaç hale getiriyor. Küresel dünyanın en büyük sorunları arasında da kuşkusuz enerji faktörü yer alıyor.
Bu durum insanoğlunu yeni ve yenilenebilir enerji kaynakları arayışına itmiştir. Dünya üzerinde birçok yenilenebilir enerji kaynağı bulunmasına karşın bu kaynaklardan istifade etmek bazı durumlarda rantabl olmayabilir. İşte o zaman artan enerji ihtiyacını minimize edebilmek için tasarruflu teknolojilerin geliştirilmesi ve bilinçli bireylerin yetiştirilmesine ihtiyaç vardır.
Fakat teknolojinin gelişmesinin insan hayatına getirdiği konfor ve kolaylıkların yanında göz ardı edilmeyecek olumsuzluklardan da söz etmek gerekir. Geliştirilmiş teknolojilerin nasıl kullanılması gerektiği ve ne gibi zararlarının olduğu konusunda toplum olarak çok fazla bilgimizin olmadığı aşikar.
Basit bir karşılaştırma yapmak gerekirse; geçmişte evlerimizde kullandığımız klasik akkor ampuller ile şimdi kullandığımız tasarruflu floresan lambalar arasında enerji kullanımı alanında ciddi bir nüans farkı bulunmaktadır. Bu ampullerin elektrik enerjisini daha verimli kullanması sayesinde her yıl doğaya salınan binlerce ton emisyon ve çöpe giden milyonlarca liralık harcamanın önüne geçmiş oluyoruz. Ayrıca aydınlatma verimleri 5 ila 6 kat, fonksiyonel ömürlerinin ise 15 kat daha uzun olduğunu söyleyebiliriz.
Ancak yaygın bir şekilde kullanmaya başladığımız tasarruflu floresanlar hakkında bilmemiz gerekenler bunlarla sınırlı kalmamalı.
Her yıl ülkemizde 40 milyona yakın tasarruflu floresan tüketmekteyiz. Bu floresanlar bünyelerinde fosfor ve cıva gibi insan ve çevre sağlığını doğrudan olumsuz yönde etkileyecek etmenlere sahiptir. Kanserojen madde ihtiva eden bu lambaların kullanıldıktan sonra dikkatli ve düzenli olarak toplanması, taşınması ve bertaraf edilmesi gerekmektedir. Bu aydınlatıcıların doğru kullanılmaması halinde hiç tahmin edemeyeceğimiz sonuçlarla karşılaşabiliriz. Bir floresan lambada ortalama 5 mg cıva bulunmaktadır. Yani bir lambanın kırılması içerisinde bulunan cıvanın 320 km’lik alana yayılması demektir. Daha da somutlaştırırsak 1 adet floresan ile 5 000 litre suyun kirlenmesine sebep olabilirseniz.
Bu atıklar için bireyler ve kurumlar tarafından doğru bir yönetim haritası oluşturulmaz ise insan bedenine verdiği tahribatların yanı sıra önemli ölçekte toprak, hava ve su kirliliğine de sebep olacaktır.
Bu bağlamda floresan lambalar mümkün olduğunca çocuklardan uzak tutmamız gerekir. Konutlarımızda oluşan bu atıkları ise doğru şekilde bertaraf noktalarına ulaştırmak mecburiyettir.
Peki, bu kadar tehlikeli olan Floresan lambaların kırılması halinde ne yapılmalı?
- Öncelikle bulunduğunuz odanın pencerelerini açarak en az 20 dakika odadan uzaklaşmanız gerekmektedir. Böylelikle ortamdaki cıva gazının uzaklaşmasını sağlayabilirsiniz.
- Kırıkları ve yerlere saçılan fosfor partiküllerini temizlemek için elektrik süpürgesi kullanmayın. Saçılan partiküller elektrik süpürgesi sayesinde ortama yayılabilir.
- Plastik eldiven takın ve yerdeki cam kırıklarını süpürün ve cıva partiküllerini ise paspaslayın. Topladığınız kırık parçaları bir plastik torba içine alın ve bu torbayı mümkünse evdeki normal çöp kovasına değil, belediyelerce tahsis edilen kimyasal atık konteynerine atın.
- Fosfor ve cıva ile kontamine olmuş paspas ya da emici bezi de kimyasal olarak değerlendiriniz.
Yanlış kullanılan teknolojilerin getirilerini ve götürülerini hiçbir zaman net olarak hesaplayamayız. Yeni teknolojilerden vazgeçemeyeceğimize göre doğru kullanmayı öğrenmemiz gerekmektedir. Enerjiden tasarruf ederken hayatınızdan israf etmeyin!