Permakültür Nedir?
Permakültür Nedir? [Permaculture: Permanent (kalıcı, devamlı, daimi) Agriculture (tarım, ziraat) ya da culture (kültür)] insanların maddi ve maddi olmayan ihtiyaçlarını, doğal eko-sistemlerin işleyişini örnek alarak, parçası oldukları doğaya ve üzerinde yaşadıkları dünyaya zarar vererek değil, yarar sağlayarak karşılamalarını olanaklı kılan bir tasarım ve bakım bilimidir. Permakültür soruna değil çözüme, istemediklerimize değil istediklerimize, olumsuza değil olumluya baktığımız ve odaklandığımız bir yaklaşımdır.
“İnsan hakları” dediğimizde hep gözardı ettiğimiz, zaten var kabul edilen temiz hava, temiz su, temiz sağlıklı ve besleyici gıda, makul barınak (soğukta kendini ısıtan, sıcakta soğutan), uyumlu insan ilişkileri ve toplumsal hayat (diğer insanlarla dayanışmaya, yardımlaşmaya dayalı ilişkiler) dünyanın birçok yerinde birçok insan için ne yazık ki hâlâ bir hayaldir.
Permakültür, insanların ihtiyaçlarını karşılarken, aslında bu temel haklara erişmek için muhtaç oldukları doğaya zarar vermek yerine onu besleyip onarmalarını mümkün kılacak olgun ve ahlaki bir davranış mekanizmasıdır. Permakültür, sürdürülebilir insan yerleşimleri tasarımıdır.
Permakültür, Bill Mollison ve o zamanlar onun lisansüstü öğrencisi olan David Holmgren tarafından 1974 yılında ağaçlar, çalılar, otlar (sebze ve yabani otlar), mantarlar ve kök bitkilerini içeren çeşitli ürünlü ve çok yıllık türlerin baskın olduğu bir bitkilendirmeden oluşan bir sürdürülebilir tarımsal sistem çerçevesi olarak geliştirilmiştir. Permakültür İlkeleri ve türce zengin bir bahçe oluşturma konusunda uzun süre çalışan ikilinin bu emekleri, 1978 yılında Permaculture One (Permakültür Bir) adlı kitabın yayınlanmasıyla sonuçlanmıştır. Bill Mollison 1970’li yıllarda permakültürü bitkilerin ve hayvanların, öncelikle hane ve topluluk ölçeğinde kendine yeterlilik sağlamak üzere insan yerleşimleriyle faydalı bütünleşmesi olarak görmüş ve ancak bu sistemin ürün fazlası vermesi durumunda bir “ticari girişim” olarak değerlendirmiştir. Ancak takip eden dönemlerde Bill Mollison permakültürün kapsamını, hane bazında gıda yönünden kendine yeterliliği aşacak biçimde genişletmiştir. İnsanların toprağa, bilgiye ve finansal kaynaklara erişimi olmadığı sürece gıda bakımından kendine yeterliliğin, yukarıda bahsi edilen temel insan haklarının tamamına erişim açısından yetersiz kalmasıyla kendi başına anlamsızlığı anlaşılmıştır. Buna dayanarak permakültür, 1980’li yıllarda, toprak erişimi, iş girişimi yapılanmaları ve bölgesel özfinansman stratejilerini de içeren uygun hukuki ve finansal stratejileri de kapsamına almıştır. Böylelikle permakültür bütünsel bir insan sistemi haline gelmiştir.
Bill Mollison 1979 yılında üniversiteden istifa ederek kendini insanları iyi biyolojik sistemler kurmaları için ikna etmeye adamıştır. O tarihten itibaren birçok arazi için tasarım yapmış ve permakültürü standartlaşmış bir eğitim aracılığıyla aktarabilme konusu üzerine çalışmıştır. 1981 yılında, Avustralya’da, ilk standart Permakültür Tasarım Sertifikası (Permaculture Design Certificate – PDC) kursunun mezunları permakültür sistemleri tasarlamaya başlamıştır. Şu anda dünya çapında, büyük şirketleri etkileyen eğitmenler ve ekolojik eylemcilerden, yeni ve alternatif iş girişimleri yaratan bireylerden ve üzerinde yaşadığımız dünyayı kavrayışımızı ve sorumsuz alışkanlıklarımızı dönüştürmek üzere birlikte, dayanışma içerisinde çalışan gruplardan oluşan küresel bir ağ meydana getirmiş 300 bini aşkın sayıda Permekültür Tasarım Sertifikası (PDC) kursu mezunu bulunmaktadır.
